Po tragicznej śmierci prof. Bronisława Geremka w 2008 r. jego rodzina i przyjaciele założyli Fundację, której celem jest wspieranie rozwoju edukacji, myśli i kultury politycznej opartej o rozwój otwartego społeczeństwa, poszanowanie praw człowieka i wspieranie dialogu miedzy różnymi środowiskami i narodami. Zadaniem Fundacji jest także promowanie pamięci o tym wybitnym mężu stanu.

Bronisław Geremek był nie tylko historykiem  lecz także, ministrem spraw zagranicznych w latach 1997 - 2000 przewodniczącym Unii Wolności w latach 2000 – 2001, posłem na Sejm w czterech kadencjach, kawalerem Orderu Orła Białego a do śmierci posłem Parlamentu Europejskiego.  
Fundacja im. Bronisława Geremka prowadzi wiele programów dla młodzieży i nauczycieli  np.: przez współczesność do historii, seminarium filozoficzne, szkoła równego traktowania, warsztaty na temat praw człowieka i antydyskryminacji, „Nasz świat” –warsztaty  edukacji globalnej, „Jedna Europa wiele kultur”. Większość tych programów dotyczy uczniów ze stolicy. Jest jednak program „Polska w XX wieku” do udziału, w  którym mogą aplikować także nauczyciele i uczniowie spoza Warszawy. W tym roku z 300 konkursowych podań wybrano 30 uczniów i 15 nauczycieli z całej Polski. Wśród nich znaleźli się uczniowie VLO im. Jana Pawła II w Toruniu.

Zajęcia w programie „Polska w XX wieku” odbywały się podczas czterech zjazdów w Domu Spotkań z Historią, w Fundacji Bronisława Geremka, w Warszawskim Centrum Innowacji Edukacyjno – Społecznych i Szkoleń, w Muzeum Powstania Warszawskiego, w Muzeum Historii Żydów Polskich- Polin. Organizatorzy  podczas wszystkich zjazdów prowadzili odrębne zajęcia dla uczniów i nauczycieli. W realizacji całego  programu uczestniczyli zarówno wykładowcy stali tj. dr Piotr Podemski i Arkadiusz Walczak, oraz studenci Stanisław Zakroczymski i Adam Rębacz jak i osoby wyjątkowe - eksperci z danej dziedziny lub świadkowie ważnych wydarzeń. Nad całością realizacji programu czuwała Zofia  Kulesza z wolontariuszkami, które sprawnie organizowały przemieszczanie grup nauczycielsko - uczniowskich po Warszawie.

Zjazd pierwszy od 11 do 13 marca 2016 r. miał na celu zarówno integrację nauczycielko – uczniowskich zespołów jak i ciekawe zajęcia merytoryczne. Grupie uczniowskiej zaimponowali studenci prawa i historii, którzy swobodnie i profesjonalnie prowadzili spotkania na temat: „Sukcesów i porażek II RP” czy „Najważniejszych fotografii reporterskich XX wieku”. Dorośli w tym czasie dyskutowali na temat dwóch paradygmatów edukacji historycznej w Europie, zastanawiali się jak wykorzystać film Jerzego Kawalerowicza  „Śmierć prezydenta” do przedstawienia mniejszości narodowych w II RP, spierali się jak wykorzystać na lekcji pakiet edukacyjny „Władysław Bartoszewski w 14 odsłonach”, omawiali sposób organizacji konkursów piękności jako świadectwa ewolucji pozycji kobiety w nowoczesnym społeczeństwie. W sobotni wieczór Teatr Ateneum i sztuka Glena Bergera „Na progu” - monodram w mistrzowskim wykonaniu Mariana Opani, uświetnił pierwszy warszawski zjazd programu „Polska w XX wieku”.

Od 8 do 10 kwietnia 2016 r. uczestnicy warsztatów  odwiedzili Muzeum Powstania Warszawskiego, dyskutowali o życiu codziennym w okupowanej stolicy, przypominali postać Jana Karskiego jako rozmówcę prezydenta Roosevelta, który informował wolny świat o Holocauście, spierali się o specyfikę spotkań ze świadkiem historii. W sobotni wieczór Teatr Dramatyczny i sztuka  Glena Bergera „Red”  o malarzu koloryście Marku Rothko znów urozmaiciła pobyt w stolicy młodych adeptów historii i ich opiekunów.  Największe wrażenie z tego zjazdu na  uczestnikach wywarło jednak spotkanie z córką Kazimierza Moczarskiego – Elżbietą.  Wszyscy czytali „Rozmowy z Katem” i znali historię osadzenia przez władze komunistyczne w więzieniu  w jednej celi,  żołnierza  AK  Kazimierza Moczarskiego ze zbrodniarzem wojennym, likwidatorem powstania w getcie warszawskim - Jurgenem Stroopem.  Władzom komunistycznym chodziło o złamanie psychiki polskiego bohatera wojennego, nikt z oprawców nie spodziewał się jednak że po amnestii, wypuszczeniu z więzienia i rehabilitacji Kazimierz Moczarski  napisze rzetelną, przejmującą relację o mechanizmach działania i rozwoju nazizmu. Dlatego wzruszające wspomnienia córki  o ojcu  i matce – Zofii ( aresztowana pod fałszywymi zarzutami  w 1949 r. sześć lat spędziła w więzieniu) ilustrowane przez Elżbietę Moczarską osobistymi zdjęciami, wywołało na uczestnikach warsztatów wzruszenie i tak ogromne wrażenie. Niedawno Anna Machcewicz autorka świetnej biografii Kazimierza Moczarskiego (Znak 2009) wydała „Zycie tak nas głupio rozłącza… Listy więzienne z lat 1946 – 1956” Zofii i Kazimierza Moczarskich, które są najlepszym dowodem wyjątkowości uczucia, które łączyło tych dwoje ludzi. Dlatego anegdoty opowiadane przez Elżbietę Moczarską o rodzicach jeszcze bardziej unaoczniły, uczestnikom spotkania, jak wyjątkowymi byli oni ludźmi. Kazimierz Moczarski po 1956 r. przez wiele lat pracował jako dziennikarz ale także działacz społeczny w  Komitecie Przeciwalkoholowym, kiedy zatem w domu dzwonił telefon i rozmówca pytał Zofię o tym gdzie jest Kazio – odpowiadała - zapewne u alkoholików. Takie spotkanie uświadomiło uczniom w jak w wyjątkowej, uprzywilejowanej sytuacji się znaleźli, mogli twarzą w twarz rozmawiać  z osobą dla której legendy polskiej historii były częścią rodzinnego życia. Młodzież zrozumiała także, że każdy z nas jest świadkiem historii tej osobistej i tej wielkiej narodowej i międzynarodowej a zatem może swoje spostrzeżenia i opinie relacjonować innym podczas licznych spotkań i rozmów.

Po tym zjeździe zaprzyjaźnieni uczniowie i nauczyciele już nie mogli doczekać się kolejnego warszawskiego spotkania, które odbyło się w dniach od 13 – 15 maja 2016.  Tym razem   zaczęliśmy od Muzeum Historii Żydów Polskich. Dla wielu uczniów uczestniczących w programie wielowiekowa obecność Żydów  i nazwa naszego państwa w języku jidysz Polin były odkryciem. Piękna wystawa,  zrekonstruowane sklepienie i bima  synagogi  w Gwoźdźcu długo były przedmiotem rozmów wśród  uczniów i nauczycieli.  Dalsze zajęcia na tym zjeździe były poświęcone filmowym obrazom Holocaustu w dokumencie i filmie fabularnym oraz mechanizmom dyskryminacji i uprzedzeń społecznych. Nauczyciele wiele czasu poświęcili  dyskusjom na temat – jak prowadzić zajęcia na kontrowersyjne tematy np. z wykorzystaniem filmu dokumentalnego. Pretekstem do tych rozważań stał się film Marcela Łozińskiego „Świadkowie” nakręcony w Kielcach 40 lat po pogromie, w którym Polacy  w 1946 r. zabili 42 Żydów. Kolejne dyskusje dotyczyły odpowiedzi na pytanie- Jak i czy „zdradzono” Polskę i jak sprawa polska zaistniała w polityce amerykańskiej w latach 1943 -1947? Sobotni wieczór po raz kolejny wypełnił spektakl tym razem w Teatrze 6 Piętro i sztuka Antoniego Czechowa „Wujaszek Wania”.  Znani w ekranu telewizyjnego aktorzy: Anna Dereszowska, Piotr Machalica, Wojciech Malajkat, Michał Żebrowski  a w ich wykonaniu przejmujący i nadal aktualny schyłek inteligencji zostawił na widzach niezatarte wrażenia.

Szkoda, że to już ostatni zjazd myśleli nauczyciele i uczniowie uczestniczący w programie od 17 -19 czerwca 2016 r. Tym razem uczniowie mieli pokazać swoje projekty filmowe. Każda grupa składająca się z uczniów mieszkających często na rożnych krańcach Polski musiała on-line porozumiewać się w sprawie swojego filmu dla obcokrajowców, który miał przedstawiać najważniejsze wydarzenia z historii XX wieku.  Nauczyciele z niepokojem obserwowali pracę swoich wychowanków, ponieważ w żadnym stopniu nie ingerowali w przedsięwzięcia przygotowane przez uczniowskie grupy. Każdy film miał indywidualny, wyjątkowy rys, ale uczniowskie koncepcje filmowe dowodziły,  jak  różnie można oceniać historię XX stulecia i wydarzenia mające wpływ na dzieje Polski.  Dalsza część zjazdu była poświęcona psychospołecznym konsekwencjom II wojny światowej na podstawie  wstrząsającego filmu „Róża” Wojciecha Smarzowskiego. Były one przygotowaniem do spotkania z Marcinem Zarembą autorem książki , która w 2013 r. otrzymała Nagrodę im. Kazimierza Moczarskiego,  pt. „Wielka trwoga. Polska w latach 1944 -1947.”  W historiografii używa się terminu „wielka trwoga” jako określenia okresu w dziejach wielkiej rewolucji francuskiej od 14 lipca do 26 sierpnia 1789 r., kiedy we Francji triumfowała przemoc i anarchia, kiedy chłopi palili parafie i znajdujące się w nich skrypty dłużne swoich gospodarstw. Dla Marcina Zaremby okres „wielkiej trwogi” to wydarzenia, kiedy front w 1944 r. przetaczał się przez  nasze ziemie, kiedy przemocą tworzyły się zręby komunistycznej Polski, okres wielkich migracji ludności, terroru, gwałtów, okrucieństwa i szabru na ogromną skalę. Nauczyciele pytali jak autor tego monumentalnego  opracowania odnosi się do lansowanego przez obóz władzy kultu „żołnierzy wyklętych”.  Marcin Zaremba odpowiadał , że dla niego lepszym określeniem jest termin „żołnierze upadli”. Dowodził, że „żołnierze wyklęci” to mit polityczny, z którego na siłę wymazuje się radykalizację antykomunistycznego podziemia wobec ludności cywilnej czy antysemityzm. Niestety kultura masowa stwarza czarno – biały obraz historii „żołnierzy wyklętych” i omija dramat ludzi zaszczutych lecz nauczonych przemocy, którzy uważają, że tylko z bronią w ręku mogą osiągnąć swój cel. W związku z tym po stronie podziemia pojawia się przemoc i mordy polityczne, agresja wobec  ludności cywilnej żydowskiej, białoruskiej, litewskiej, ukraińskiej, bandytyzm. Bandytyzm jest też efektem wojny: poczucia z jednej strony, że wszystko wolno, a z drugiej świadomości klęski, braku pomocy, opuszczenia i oczekiwania na III wojnę światową. Spotkanie z Marcinem Zarembą pokazało uczestnikom programu jak interpretacje historii mogą dzielić nie tylko badaczy akademickich ale też zwykłych ludzi. Kolejne zajęcia ostatniego zjazdu dotyczyły krytycznej analizy źródeł historycznych metodą OPVL (orgin, purpose, value, limitation ), oceny życia codziennego w PRL na podstawie „Kroniki Filmowej”. Bohaterem spotkania ze światkiem historii tym razem był  Zbigniew Bujak , który zasiadał w Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ „Solidarność” i ukrywał się przed SB w latach 1981 – 1986. Sobotni wieczór uczestnicy programu spędzili,  na gościnnej scenie, w siedzibie „Gazety Wyborczej”, na spektaklu „Kroniki sejneńskie”  wystawianym  przez amatorski zespół  Ośrodka Pogranicze. „Kroniki sejneńskie” to przedstawienie, które z opowieści starych ludzi , piosenek  i modlitw próbuje na nowo ocalić różnorodny świat. W Sejnach na początku XX stulecia mieszkali: Polacy, Litwini, Rosjanie, Białorusini, Niemcy, Tatarzy, Żydzi – katolicy, starowiercy, protestanci, wyznawcy islamu i judaizmu to z ich wspomnień, z opowieści dziadków i krewnych młodzi aktorzy, uczniowie miejscowych szkół,  próbują odtworzyć dawny świat.

 Zakończenie programu „Polska w XX wieku” stało się dla wszystkich uczestników pasmem niekłamanych wzruszeń. Uczestnicy w ramach ewaluacji chwalili: przygotowanie zjazdów i profesjonalizm Pani Zofii Kuleszy, różnorodność tematów i miejsc spotkań, świetne przygotowanie merytoryczne wykładowców, zaangażowanie uczniów i nauczycieli mimo ogromnego zmęczenia wynikającego z natłoku zajęć. Wszyscy nauczyciele i młodzież obiecywali sobie utrzymanie dalszego kontaktu i ciągłą wyminę szkolnych doświadczeń. To imponujące co Fundacja Bronisława Geremka i jej współpracownicy zrobili dla wzmocnienia poczucia społeczeństwa obywatelskiego i komunikacji społecznej w grupie nauczycieli i uczniów rozproszonych po całej Polsce.